JAK BYŁO - JAK JEST Stare fotografie są magiczne, pokazują jak zmienia się świat. Postanowiłem te dawne obrazy porównać z dzisiejszym wizerunkiem miasta. To tak w telegraficznym skrócie narodził się pomysł zestawień porównawczych. Wykonałem sporo zdjęć i powstało mnustwo porównań.Tutaj na tej stronie postanowiłem się z Wami podzielić tymi kadrami. Zapraszam na podróż w czasie.	STARY RYNEK Bardzo podoba mi się ten stary kadr z 1900 roku. To bardzo ciekawe ujęcie Starego Rynku, po prawej stronie starej fotografii widoczny dom bractwa św. Jerzego, tworzący narożnik z ul. Kowalską. Często zastanawiałem się, jak te stare zdjęcia były wykonywane i zawsze dochodziłem do tego samego wniosku. Robili je ówcześni fachowcy sztuki fotograficznej i dzięki nim mamy dzisiaj wspaniałe obrazy z tamtych lat.	DWORZEC KOLEJOWY To chyba moje ulubione archiwalne zdjęcie dworca. Budynek był budowany w latach 1845-1847. Nazywany był wschodnim (Ostbahnhof). Kadr archiwalny to 1902 r.
BRAMA TARGOWA Dzisiejszy sprzęt fotograficzny widzi inaczej ( wielkość matryc i inna optyka ) Aby zbliżyć się efektem wzrokowym, do dawnego kadru, zastosowałem już parokrotnie pewną sztuczkę. Zdjęcie wykonałem z kilku ujęć i skleiłem je w całe zestawienie obrazu. Daje to przybliżony efekt dawnego zdjęcia, zaczyna pasować perspektywa. Jest jednak jeden minus tej techniki, zajmuje to mnóstwo czasu....	BRAMA TARGOWA To jeden z najbardziej charakterystycznych i rozpoznawalnych zabytków Elbląga. Budowla jest symetryczna, można wiec pokazać jej odbicie, które idealnie pokaże, jak było i jak jest :)	KOLOR ZMIENIA Pierwsza barwna odbitka została pokazana w 1861 roku. Obecnie fotografia barwna jest standardem, zaś czarno-biała to raczej domena fotografii artystycznej. Ale jeszcze 30-40 lat temu odbitki barwne były wręcz luksusem. Lubię czasami usunąć kolor ze zdjęcia, pomaga to lepiej poczuć klimat w zestawieniu z obrazem na starej fotografii. Po prawej - BRAMA TARGOWA 2021 w odcieniu szarości
PAROWIEC - Möwe Kadr archiwalny - 1910 rok. „Möwe została zbudowana przez stocznię Schichau w 1908 r. jako jacht z napędem parowym, dla pani Elisabeth Ziese, córki Ferdynanda Schichau, lecz jeszcze w tym samym roku został on przekazany nowo założonej firmie żeglugowej „Kahlberger Dampf-Schiffs Reederei”, gdzie jeszcze w 1908 roku na rozpoczął żeglugę na linii Elbląg – Krynica Morska. „Möwe”miała długość 43 m, szerokość 6,5m	PLAC SŁOWIAŃSKI Kadr archiwalny - początek XX w. Plac Słowiański (do 1945 niem. Friedrich-Wilhelms-Platz, plac Fryderyka Wilhelma, dawniej nazywany również Nowy Rynek. W 1908 na placu powstał pomnik założyciela miasta, Hermanna von Balka dłuta H. Magnussena. Z pomnika do współczesności zachował się jedynie cokół w formie studni oraz otaczające go fontanny.	STOCZNIA - F. Schichau Inaczej to dzisiaj wygląda. Dawniej fotograf zapewne szukał kadrów gdzie jest co pokazać i było to wtedy miejsce idealne. Górne foto - Elbing- Stocznia F. Schichau - rok 1900. Muszę przyznać, że wykonanie tego porównania sprawiło mi nieco problemu, ale było warto się pomęczyć :)
KANAŁ WYPOSAŻENIOWY Dawniej przy tych nabrzeżach sporo się działo.Stocznia Schichau doposażała tu wybudowane jednostki, stary kadr potwierdzi moje słowa. Trudno jest tam obecnie wykonać dobre zestawienie porównawcze. Postanowiłem jednak zmierzyć się z tym tematem i kolejny kadr porównania trafił do mojego archiwum. Kadr archiwalny - 1909 , Fosa Popielna - dok w stoczni Schichau.	ELBLĄG - 1945 / 2022 Te archiwalne zdjęcie wykonano na wylocie obecnej ulicy 1 Maja w plac Słowiański. Kadr jest wyjątkowy, pokazuje czas wojennej zawieruchy.10 lutego 1945 r., po ciężkich, dwutygodniowych starciach, Armia Czerwona zdobyła wówczas jeszcze niemiecki Elbląg. Miasto stało się wielkim gruzowiskiem.	1945/2022 Ta stara fotografia z 1945 roku jest wręcz unikatowa. Po wnikliwej analizie jest to dokładnie obszar ulicy Rycerskiej w kierunku na ul. Rzeźnicką. (obecnie brak tam skrzyżowania)
KĄPIELISKO MIEJSKIE Kadr archiwalny - lata 1935-1944 . Basen rekreacyjny o powierzchni prawie 3,5 ha, został wybudowany w 1934 roku i należał do największych tego typu obiektów w Europie. Podzielono go drewnianą kładką na dwie części - dla osób kąpiących się oraz uprawiających sporty wodne.	RZEKA JAK DAWNIEJ :) Ta stara fotografia od lat mi się bardzo podobała.To prawdopodobnie zdjęcie z 1858 r ( Taki opis spotkałem kiedyś w sieci ). Fotograf stał w jednym z okien elbląskiego spichlerza. Na fotografii widać jeszcze drewniany most Niski. Obraz utrwalony przez dawnego fotografa jest fenomenalny, aż trudno uwierzyć, że te stare ujęcie ma już tyle lat. Nie udało mi się sfotografować poprawnie perspektywy tego dawnego kadru. Może kiedyś to poprawię :)	INNA BYŁA TA KAMIENICA Widok od rogu Kowalskiej na Stary Rynek. Kadr archiwalny - Lata 1930-1940
STARY RYNEK Kadr archiwalny - 1900r. Przy tej ulicy rozpoczęła się bogata historia Elbląga już wkrótce po jego założeniu w 1237 roku. Stary Rynek - dawna nazwa tej ulicy to Markt, czyli Rynek. Dzisiaj główna arteria w staromiejskiej zabudowie i deptak.	MOSTOWA Na ulicy Mostowej też było urokliwie. Obecnie brak tam kamienic po jednej stronie. Kadr archiwalny - Lata 1920-1930 , Ulica Mostowa widziana ze skrzyżowania z ulicą Wodną.	ULICA KOWALSKA W latach 30. XX wieku linia tramwajowa przechodziła obecną ulicą Kowalską. Kadr archiwalny doskonale to obrazuje. Stara odbitka pokazuje też idealnie lampy oświetlenia ulicznego. Kadr archiwalny - ulica Kowalska na początku lat 30-tych.
ULICA KOWALSKA Parokrotnie już wspominałem, że lubię zestawiać stary kadr z nowym w odcieniu szarości. Widać wtedy porównanie chyba dokładniej, a może tylko ja tak mam :)	TO BYŁA PEREŁKA Kadr archiwalny - Lata 1910/1915 Fontanna Neptuna na Starym Rynku.	STARY RYNEK Kadr archiwalny - Stary Rynek. Pocztówka wydana przez Trenkler Co. z Lipska w 1905 roku. Ulica powstała w chwili założenia miasta, czyli w 1237 r. Od 1330 roku była nazywana po prostu Rynkiem. Gdy powstał nowy rynek, w rejonie obecnego Placu Słowiańskiego, główną ulicę Starego Miasta zaczęto nazywać Starym Rynkiem (Alte Markt) i tak już zostało do dzisiaj.
GIERMKÓW Kadr archiwalny - 1936r. Dawny budynek prezydium policji w Elblągu. Obecna ulica Giermków.	RYCERSKA-WIGILIJNA Kadr archiwalny Lata 1900-1907, Skrzyżowanie obecnej ulicy Rycerskiej i Wigilijnej. Po lewej hotel "Englisches Haus" założony w roku 1805.	PRAWIE HIROSZIMA ... Pokazałem już kiedyś podobne zestawienia, ale tego dokładnie chyba jeszcze nie ? Tak czy siak... przyda się taki obrazek ku przestrodze, do czego prowadzi wojna.
TAK DLA PORÓWNANIA Małe uzupełnienie do poprzedniego zestawienia. Tym razem katedra nieco bliżej, widać więcej detali i uszkodzeń po spustoszeniu wojennym. Wyraźnie widać na starym zdjęciu, że pozostało pokrycie ostatniej kondygnacji wieży, umieszczone na konstrukcji stalowej, a wraz z nim imponujący krzyż. Te dwa połączone kadry powinny lepiej pokazać, w jakim stanie była obecna katedra w Elblągu.	GDZIE JEST RATUSZ ? Dawny Ratusz. Lata 1930-1934 Wystarczyły zaledwie dwa tygodnie, aby tętniący życiem Elbląg zamienił się w morze ruin. Pierwsi przybysze, którzy dotarli tutaj po przejęciu miasta przez Sowietów w lutym 1945 roku, zobaczyli zniszczone w 98 procentach historyczne centrum. Spośród setek kamienic w dobrym stanie przetrwało tylko sześć. Na archiwalnym zdjęciu dawny ratyusz i kamienice.	STARA MAPA Mapa to lata 1919-1921 , Plan pogłębienia i uregulowania rzeki Elbląg. Obecnie okolica ulicy Mazurskiej. Na mapie na czerwono zaznaczono przekop ( skrócenie toru wodnego). Widać też jak przebiegało dawne koryto rzeki ? Oczywiście to tylko moje gdybanie i mogę się mylić, bo żadnych informacji w formie pisemnej nie znalazłem.
Z SAMOLOTU Trudno wykonać takie porównanie idealnie. Kadr archiwalny - Widok z samolotu na północny kraniec Wyspy Spichrzów.Na wysokości dawnej odlewni Eduarda Tiessena stoi zacumowany prom kolejowy "Schwerin" (106,8 m długości, 18,5 m szerokości i 4,4 m zanurzenia), zwodowany w Elblągu 15 kwietnia 1926 r. Zdjęcie musiano zrobić tego samego roku podczas końcowych prac wyposażeniowych,	OBECNA RYCERSKA Dawny przebudowany Hotel de Berlin, siedziba Miejskiej Kasy Oszczędności (Städtische Sparkasse zu Elbing). Skrajnie po prawej widać narożnik budynku poczty. Kadr archiwalny lata 1929-1935	STARA GIEŁDA Kadr archiwalny - Lata 1940-1944 , Stara Giełda z mostem Wysokim i spichlerzami. Na starej fotografii widać doskonale wielkość spichlerzy. Były ogromne.
NABRZEŻE ZACHODNIE Kiedyś zastanawiałem się gdzie cumowały te łajby :) Obecnie budynek Specjal Pubu pozwala dokładnie zlokalizować miejsce. Kadr archiwalny to lata 1940-1944	MOSTY DWA 1865- 2022 Wyszperałem w archiwum kapitalne zdjęcie z lat 60. XIX w. Widać wyraźnie dwa mosty, jeszcze o konstrukcji drewnianej. To były czasy początków fotografii, a fotograf z tamtych lat z wielkim trudem utrwalił to dla przyszłych pokoleń...magia :) Postanowiłem to porównać z czasem obecnym.	DRZEWO - POCZTA I CZAS Kadr archiwalny - 1899 r. W miejscu gdzie dzisiaj stoi kompleks budynków Rejonowego Urzędu Poczty, stała niegdyś okazała kamienica, której właścicielem był dyrektor miejscowego banku. Nocował w niej kiedyś sam Napoleon Bonaparte. Budynek Poczty Polskiej, a właściwie kompleks budynków obecnego Rejonowego Urzędu Poczty Polskiej przy pl. Słowiańskim w 1994 roku został wpisany do rejestru zabytków. Zbudowany został w 1887 roku; data ta widnieje na budynku od strony ul. Garbary.
MOGĘ SIĘ MYLIĆ. Dzisiejsza ulica 1 Maja wygląda już zupełnie inaczej. Trudno znaleźć wspólne detale architektury, ten archiwalny kadr wykonany został w 1907 roku, to kawał czasu.	KRÓLEWIECKA Patrząc na monumentalne, zbudowane z cegły budynki przy ulicy Królewieckiej ( lewa strona zdjęć ) Warto odnotować fakt, że wcześniej mieściła się w nich największa w owych czasach fabryka cygar w Europie, znana powszechnie pod skrótem Loeser & Wolff (Loeser & Wolff, Zigarren- und Tabakfabriken). Na przełomie XIX i XX wieku zakłady „Loeser&Wolff” w Elblągu zatrudniały ponad 3 tys. osób. Produkowano w nich rocznie około stu milionów cygar.	BRAKUJE KAMIENIC. Kamienice nad rzeką tworzyły klimat, powinny być tam odbudowane w pierwszej kolejności. To oczywiście tylko moje zdanie. Kadr archiwalny to dawny targ rybny (Fischmarkt) dzisiejszy bulwar Zygmunta Augusta.
STARY RYNEK Śpiewająca Studnia - Fontanna Neptuna. Tak była dawniej nazywana.	PAROWY HOLOWNIK OKOŃ Dawniej cumował przy naszym nabrzeżu. Kadr archiwalny- lata 60-te. ( Jednostka zbudowana w 1921 roku w ówczesnym Königsbergu. Od 1921r. do 1923r. Elbląg był portem macierzystym tego holownika. W tamtych latach nazywał się - NEPTUN ) Dzisiaj ta perełka pływa w Gdańsku .... Brak nam tutaj takich jednostek przy nabrzeżu.	MAGIA STAREJ FOTOGRAFII Tym razem w nieco w odmiennej formie. Takie połączenie starego z nowym daje dość ciekawe wyobrażenie tego miejsca ze starej fotografii. Budynek po lewej znamy wszyscy, widać go doskonale już z brzegów rzeki. Dok w dawnej fosie Dworu Popielnego 1909/2022
BRAMA Brama wejściowa na teren dawnego klasztoru, a obecnie teren Galerii EL. Kadr archiwalny - 1910 rok.	MOST NISKI 1904/2021 Fotograf, który wykonał ten archiwalny kadr, był mistrzem w swoim fachu. W roku 1904 fotografia była inna, wykonanie zdjęcia było o wiele trudniejsze. Przyglądałem się dokładnie na każdy detal tego zdjęcia i powiem tak. Możemy się od tego gościa wiele nauczyć. Oby dzisiaj zdjęcia naszego miasta były tak przemyślane.	PAROWIEC - PREUSSEN PREUSSEN, luksusowy statek pasażerski mogący zabierać do 1550 pasażerów, w okresie międzywojennym pływał na regularnej linii wycieczkowej Elbing - Kahlberg (Elbląg - Krynica Morska). Odbywał także nieco dłuższe rejsy, głównie do Gdańska i Królewca (wówczas Danzig i Königsberg).
PAROWOZY Znalazłem kiedyś w sieci stare zdjęcie elbląskich parowozów. Podpis był wyraźny, zdjęcie wykonane było w Elblągu. Postanowiłem pomęczyć temat i poszukać tego miejsca. Oto jak wygląda te miejsce dzisiaj :) Te budynki za parowozami to ulica Fabryczna.	W KOLORZE - Elbląg 1945 Był mroźny, lutowy dzień 1945 roku. Z dawnej świetności miasta nie pozostało nic…. Ten kadr wykonany przez A. Szajcheta wielokrotnie przenosił mnie w tamte szare czasy. Pokolorowałem ujęcie tego fotografa :) Myślę, że dodanie kolorów uwypukliło kilka umykających detali tej fotografii. Widać stare wiadro przy gąsienicy, saperka na boku czołgu czy dziury po pociskach na ścianie pobliskiej kamienicy.	WIELKI PRZELEW Ta zachowana i unikatowa stara fotografia przedstawia kamienny przelew, który oddzielał kompleks dawnego basenu miejskiego od wąwozu parku Dolinka. Niegdyś przelew był funkcjonalnie powiązany z basenem, a dzisiaj spacerując w parku , można jeszcze zobaczyć pozostałość tej dawnej budowli. Kadr archiwalny - Lata 1910-1920
METAMORFOZA Chyba się starzeję, bo jakoś nie mogę zaakceptować nowych trendów architektury :) Kadr archiwalny : Lata 1901-1914 , Budynek dawnej stacji Elbląg Miasto.	JA BYŁO ... Skrzyżowanie ul. Królewieckiej z Pocztową i Robotniczą. Kadr archiwalny : Lata 1930-1935	ZNAJDŹ RÓŻNICĘ :) Kadr archiwalny: 1915 r. Dawne Gimnazjum Żeńskie im. Cesarzowej Augusty Wiktorii, obecne I LO im. J. Słowackiego.
ULICA BROWARNA Sądząc po samochodzie na starej fotografii, te dwa zdjęcia dzieli przepaść czasu. Wnikliwie analizując obrazy, można jeszcze zobaczyć wiele wspólnych elementów ocalałej zabudowy.	GRUDZIEŃ 1907 / 2022 Kadr archiwalny wykonany był w grudniu 1907 roku z Mostu Wysokiego. Jak widać na starej fotografii inne to były zimy i inne czasy :)	DWORZEC Budynek był budowany w latach 1845–1847. Kadr archiwalny wykonano w 1909 roku.